Aşure, Hicri takvime göre Muharrem ayının onuncu günü yapılan tatlıdır. İslami inanca göre Muharrem ayının onuncu günü, Nuh'un Büyük Tufan'dan sonra karaya ayak bastığında elinde kalan son malzemelerle bu tatlıyı yapmıştır. Temel olarak su, buğday, nohut, toz şeker, kurufasulye, pirinç kullanılarak yapılır. Süsleme amacı ile ceviz, çam fıstığı, badem, nar, susam ve tarçın gibi kuruyemiş, meyve ve baharatlar kullanılır. Tarifi hiçbir hayvansal ürün içermemesi itibariyle vegandır.

Aşure, Arapça "aşu:re" kelimesinden gelmektedir. Aşure, Ermeni ve Rum kültüründe de vardır. Ermeniler, 6 Ocak'ta "anuş-abur" yaparken; Rumlar, buğday, kuru üzüm ve bal ile yaptıkları "koliva"yı kilise kapısında dağıtıp ortasına bir mum diktikleri bir tabakla mezarın başına yerleştirmektedirler.

Alevi kültüründe, Kerbela Savaşı'nda Hz. Hüseyin'in öldürüldüğü günde aşure pişirilmesi ile aşurenin hiçbir hayvansal ürün içermemesi arasında bağlantı kurulur ve şiddetin genel olarak protesto edildiği ifade edilir. Aleviler, her sene aşurelerini pişirip konu komşu ile paylaştıkları Muharrem ayında 12 gün boyunca etin tüketilmediği bir oruç tutarak öldürmenin her türlüsünün (besin için kesilen hayvan dahil) şiddet olduğunu idrak eder.

Oktay Usta'dan Aşure Tarifi

Aşureyi pişirmeye ilk olarak buğdaydan başlıyoruz. Her zaman için en geç pişenden başlıyoruz. Islamış olduğumuz buğdayı kara suyu çıkana kadar yıkıyoruz. Geniş bir tencereye boşaltıyoruz. Üzerini 3-4 parmak geçecek şekilde su koyup, ocakta kaynamaya bırakıyoruz.

Malzeme Listesi

1 Kilo Buğday

500 Gram Kuru Fasulye

500 Gram Gr Nohut

5 Çorba Kaşığı Pirinç

500 Gram Gr Kuru Sarı Üzüm

500 Gram Gr Kuru Kayısı

400 Gram Gr Kuru İncir

500 Gram Fındık

2 Kilo Toz Şeker

3 Adet Elma

1 Adet Portakal

2 Su Bardağı Süt

Aldığı Kadar Su

Süsleme

Nar, Fındık, Dolmalık Fıstık, Kuş Üzümü, Tarçın, Ceviz

Hazırlanışı

Buğdayı, kuru fasulyeyi ve nohutu ayrı ayrı kaselere koyuyoruz. Aşureyi yapacağımız günden, bir gün önce kuru fasulye, nohut ve buğdayların üzerine su koyup, bir gece bekletiyoruz.

Aşureyi pişirmeye ilk olarak buğdaydan başlıyoruz. Her zaman için en geç pişenden başlıyoruz. Islamış olduğumuz buğdayı kara suyu çıkana kadar yıkıyoruz. Geniş bir tencereye boşaltıyoruz. Üzerini 3-4 parmak geçecek şekilde su koyup, ocakta kaynamaya bırakıyoruz.

Buğdaylar kaynadıktan sonra 10 dakika kadar daha kaynatıyoruz. Daha sonra ocağın altını kapatıp, buğdayları 10 dakika kadar dinlendiriyoruz. Sonra tekrardan ocağın altını yakıp, kaynatıyoruz. Karıştırıyoruz. Gene 10 dakika kadar kaynattıktan sonra10 dakika kadar daha dinlendiriyoruz.

Bu işlemi buğdaylar patlayana kadar tekrar ediyoruz. Böylece buğdaylar daha çabuk pişecektir. Gerekirse üzerine sıcak su ilave ediyoruz. Buğdaylar patladıktan sonra üzerine yıkayıp, süzdüğümüz kuru sarı üzümleri ilave ediyoruz. Ve karıştırmaya devam ediyoruz.

10 dakika kadar kaynattıktan sonra üzerine yıkayıp süzdüğümüz pirinci boşaltıyoruz. Aşurenin kıvamına göre sıcak su ilave ediyoruz. Kuru kayısıyı küçük küçük doğruyoruz. Ve kayısıları da tencereye ilave ediyoruz. Karıştırıyoruz. 10 dakika kadar kaynatıyoruz. Elmaları küp küp doğruyoruz. Ve tencereye ilave ediyoruz.

Başka bir tencereye nohut ve kuru fasulyeyi boşaltıyoruz. Üzerine sıcak su koyup, 2 dakika kaynatıyoruz. Nohut ve kuru fasulyeyi tekrardan kaynatmamızın sebebi; tenceredeki karışımların ısı değişikliğine uğramasını engellemek içindir.

Nohut ve kuru fasulyenin aşurenin içinde hamur olmaması için, çok haşlanmamış olması gerekmektedir. Eğer nohut ve fasulyeyi çok haşladıysak, dağılmaması için en son tencereye ilave etmeliyiz. Tencerede kaynamakta olan aşurenin üzerine nohut ve kuru fasulyeyi de boşaltıp, sürekli yavaş yavaş karıştırıyoruz.

Başka bir tarafta portakalların kabuğunu küp küp doğruyoruz. Küçük bir tencereye boşaltıyoruz. Üzerine su koyup, kaynatıyoruz. 5 dakika kaynatıp, suyunu döküyoruz. Tekrardan su koyup, gene 5 dakika kaynatıyoruz. Bu işlemi toplamda 3 kere tekrarlıyoruz. Böylece portakalın acı suyu gitmiş olacaktır.

Kuru incirleri küp küp doğruyoruz. Bir kaseye alıp, üzerine su koyuyoruz. Yıkayıp, kara suyunu süzdürüyoruz. Küçük bir tencereye boşaltıp, üzerine sıcak su koyarak 5-6 dakika kadar kaynatarak pişiriyoruz.

Sütü bir cezveye koyup, ısıtıyoruz. Isınan sütü tencereye boşaltıyoruz. Sütü koymamızın sebebi; aşurenin renginin açık olması içindir. Aşurenin dibi tutmasın diye karıştırmaya devam ediyoruz. Sütü ilave ettikten sonra şekerimizi de döküp, karıştırıyoruz. Şekerin miktarını damak tadınıza göre ayarlayabilirsiniz.

Aşurenin suyunun kıvamı biraz koyu olmalıdır. Ne çok akıcı, ne de çok katı. Orta kıvamda olmalıdır. Eğer çok koyu kıvamdaysa sıcak su ilave edebilirsiniz. Aşure kıvamına geldikten sonra pişirdiğimiz incirleri ve portakal kabuklarını ilave ediyoruz ve karıştırmaya devam ediyoruz.

Artık aşure kıvamına geldikten sonra ocağın altını kapatıyoruz. Servis kaselerine kepçe yardımıyla boşaltıyoruz. Aşure biraz soğuduktan sonra üzerine nar, dolmalık fıstık, ceviz, fındık, tarçın ve kuş üzümü serperek servise hazır hale getiriyoruz.

Türkiye'nin en kolay okunan haber, magazin sitesi mgdtv.com'da en güncel haberleri bulabilirsiniz.